1. Lichamelijke mishandeling
Het kind verwonden of toe staan dat de kind wordt verwond, anders dan ten gevolge van een ongeluk.
Voorbeelden van lichamelijke mishandeling:

• Slaan, stompen, schoppen, opzettelijk laten vallen, verbranden, vergiftigen, verstikken.
• Meisjesbesnijdenis: een ingreep aan de uitwendige geslachtsdelen van een meisje. De Nederlandse overheid heeft alle vormen van meisjesbesnijdenis strafrechtelijk verboden.
• Shaken Baby Syndroom: verzameling van signalen en symptomen die het gevolg zijn van het heftig door elkaar schudden van een baby.
• Syndroom van Münchhausen bij Proxy: een volwassene die bij een kind ziekteverschijnselen nabootst, verergert, veroorzaakt en/of verzint.

2. Lichamelijke verwaarlozing
Het kind onthouden wat het voor zijn lichamelijke gezondheid en ontwikkeling nodig heeft. De ouder en/of verzorger is niet in staat of bereid tot het verschaffen van minimale zorg ten aanzien van de lichamelijke behoeften.
Voorbeelden van lichamelijke verwaarlozing:

• Niet zorgen voor voldoende of geschikt eten.
• Niet zorgen voor schone, aan de weersomstandigheden aangepaste, passende kleding.
• Niet zorgen voor geschikt onderdak.
• Niet zorgen voor geschikte medische, tandheelkundige en geestelijke gezondheidszorg.
• Niet zorgen voor voldoende hygiëne.
• Niet zorgen voor voldoende toezicht.

3. Psychische mishandeling
Het kind schade toebrengen aan de emotionele- en/of persoonlijkheidsontwikkeling.
Voorbeelden van psychische mishandeling zijn:

• Het bedreigen of uitschelden van een kind als een systematisch patroon van kleineren en denigreren.
• Het kind tot zondebok maken.
• Het belasten van een kind met een te grote verantwoordelijkheid.
• Eisen stellen waaraan een kind niet kan voldoen.
• Het blootstellen van een kind aan extreem, onberekenbaar of ongepast gedrag.
• Het opsluiten of vastbinden van het kind als middel van straf of controle.
• Het kind is getuige van geweld in het gezin.

4. Psychische verwaarlozing
Het kind onthouden wat het voor zijn geestelijke gezondheid en ontwikkeling nodig heeft.
Voorbeelden van psychische verwaarlozing zijn:

• Niet zorgen voor voldoende aandacht, respect, genegenheid, liefde en contact.
• Niet zorgen voor voldoende ruimte voor toenemende autonomie.
• Niet zorgen voor regelmatige schoolgang.

5. Seksueel misbruik
Seksueel contact met een kind hebben of pogen te hebben, ter bevrediging van de seksuele gevoelens van de ouder/verzorger, en/of uit geldelijk gewin.
Voorbeelden van seksueel misbruik zijn:

• Pornografisch materiaal laten zien.
• Penetratie door vingers, voorwerpen of penis.
• Aanranding en uitbuiting of het toestaan hiervan waarbij genitaal contact plaatsvindt.
• Aanranding en uitbuiting of het toestaan hiervan waarbij geen genitaal contact plaatsvindt (ongepast kussen, strelen van borsten).

6. Getuige zijn van huiselijk geweld
Het kind is regelmatig getuige van geweld tussen de (stief)ouder en/of verzorger.

Toelichting
Huiselijk geweld is geweld dat gepleegd wordt in de privésfeer, waarin de relatie tussen slachtoffer en plegers centraal staat. De huiselijke kring bestaat daarbij uit (ex-) partners, gezins- en familieleden en huisvrienden.
Onderzoek toont aan dat kinderen ernstig beschadigd kunnen worden als ze regelmatig getuige (horen en of zien) hiervan zijn. Ze voelen de spanning, horen de kreten, zien de verwondingen; hun basisveiligheid is aangetast. Ze leven in een voortdurende staat van alertheid, net als kinderen die zelf mishandeld worden. De beschadigingen die kinderen oplopen zijn vergelijkbaar; wanneer een kind de klap zelf krijgt of wanneer een kind ziet dat vader of moeder in elkaar geslagen wordt.

Voorbeelden van het getuige van huiselijk geweld zijn:

• Zien dat moeder geslagen wordt door vader.
• Horen dat moeder stiefvader uitscheldt en vernedert.
• Angst voelen voor het terugkerend geweld.
• Ervaren dat de ouder de andere ouder dagenlang negeert.

• 34 per 1.000 kinderen of
• 3 kinderen per 100 kinderen of
• 1 kind per klas.