1. Ontspoorde zorg
Ontspoorde zorg is mantelzorg (voor ouderen) die door overbelasting van de mantelzorger de grens van goede zorg.
Ontspoorde zorg kan zich op twee manieren manifesteren:

• De mantelzorger laat belangrijke elementen van de zorg achterwege.
• De mantelzorger vertoont stressgedrag.

2. Opzettelijke mishandeling
Bij opzettelijke mishandeling is de mishandeling of verwaarlozing moedwillig en weten de daders heel goed wat ze doen. Ze handelen uit financieel gewin, desinteresse of wraak.

1. Lichamelijke mishandeling
De oudere verwonden of toe staan dat de oudere wordt verwond, anders dan ten gevolge van een ongeluk.
Voorbeelden van lichamelijke mishandeling:

• Slaan, stompen, schoppen, verbranden, verstikken
• Striemen aan polsen of enkels door vastbinden aan bed of stoel
• Geven van te weinig of juist te veel medicijnen (bijvoorbeeld slaapmiddelen)

2. Psychische mishandeling
De oudere schade toebrengen aan zijn psychische en emotionele welzijn.
Voorbeelden van psychische mishandeling zijn:

• Het bedreigen of uitschelden van een oudere als een systematisch patroon van kleineren en denigreren.

• De oudere tot zondebok maken.

• Eisen stellen waaraan een oudere niet kan voldoen.

• Het blootstellen van een oudere aan extreem, onberekenbaar of ongepast gedrag.

• Het opsluiten of vastbinden van een oudere als middel van straf of controle.

3. Lichamelijke verwaarlozing
De oudere onthouden wat het voor zijn lichamelijke gezondheid heeft.
Voorbeelden van lichamelijke verwaarlozing:

• Niet zorgen voor voldoende of geschikt eten.
• Niet zorgen voor schone, aan de weersomstandigheden aangepaste, passende kleding.
• Niet zorgen voor geschikt onderdak.
• Niet zorgen voor geschikte medische, tandheelkundige en geestelijke gezondheidszorg.
• Niet zorgen voor voldoende hygiëne.
• Niet zorgen voor voldoende toezicht.

4. Psychische verwaarlozing
De oudere onthouden wat het voor zijn geestelijke gezondheid nodig heeft.
Voorbeelden van psychische verwaarlozing zijn:

• Geen aandacht, respect, genegenheid, liefde en contact geven.
• Niet zorgen voor voldoende ruimte voor autonomie.

4. Financiële uitbuiting
Het wegnemen of profiteren van bezittingen van de oudere.
Voorbeelden van financiële uitbuiting zijn:

• Diefstal van geld, juwelen en andere waardevolle spullen.
• Verkoop of gebruik van eigendommen zonder toestemming van de oudere.
• Gedwongen testamentverandering.
• De oudere financieel kort houden.

5. Seksueel misbruik
Seksueel contact met een oudere hebben of pogen te hebben, ter bevrediging van de seksuele gevoelens van de ander, en/of uit geldelijk gewin.
Voorbeelden van seksueel misbruik zijn:

• Exhibitionisme.
• Penetratie door vingers, voorwerpen of penis.
• Aanranding en uitbuiting of het toestaan hiervan waarbij genitaal contact plaatsvindt.
• Aanranding en uitbuiting of het toestaan hiervan waarbij geen genitaal contact plaatsvindt (ongepast kussen, strelen van borsten).

6. Schending van rechten
Het inperken van rechten, zoals het recht op vrijheid, privacy en zelfbeschikking.
Voorbeelden van schending van rechten zijn:

• Post achterhouden.
• Bezoekers wegsturen.
• De oudere verbieden of verhinderen het huis te verlaten.