Partnergeweld is een geheel van gedragingen, handelingen en houdingen van één van de partners of ex-partners, die erop gericht is de andere (ex-)partner te controleren en te domineren. Het omvat fysieke, psychische, seksuele en economische agressie, bedreigingen of geweldplegingen die zich herhalen of kunnen herhalen en die de integriteit van de ander aantasten.
Dit geweld treft niet alleen het slachtoffer, maar ook de andere familieleden, waaronder de kinderen. Bij partnergeweld gaat het om structureel geweld tussen partners of ex-partners.
Er zijn twee hoofdprofielen te onderscheiden.
1. Intiem terrorisme |
2. Situationeel geweld Bij situationeel geweld wordt gekeken of er sprake is van macht en controle over de ander en een escalerend patroon van geweld en/of controle. Maar deze tweedeling is te ongenuanceerd. Er kan sprake zijn van gewelddadig verzet. Dit ontstaat na een (lange) periode van geweld. Er breekt er iets bij het slachtoffer en deze verzet zich met geweld tegen de agressie. Het geweld wordt dan niet ingegeven door het willen beheersen en controleren van de ander. Ook kan sprake zijn van wederzijdse gewelddadige controle; beide partners willen controle uitoefenen over de andere partner. |
Vanuit dit onderscheid worden vier profielen van gewelddadige interactie onderscheiden.
1. Intiem terrorisme |
2. Veel voorkomend partnergeweld |
3. Gewelddadig verzet |
4. Wederzijdse gewelddadige controle |
Lichamelijke mishandeling
|
Psychische mishandeling
|
Seksuele mishandeling
|
Uit onderzoek naar de omvang van huiselijk geweld blijkt dat er jaarlijks in Nederland minstens 200.000 volwassenen slachtoffer worden van partnergeweld. Het gaat daarbij om ernstige vormen van geweld zoals fysiek en seksueel geweld of herhaalde incidenten van psychisch geweld. 6% van de volwassen bevolking heeft de afgelopen vijf jaar te maken gehad met ernstige vormen van partnergeweld. Vrouwen zijn significant vaker slachtoffer dan mannen.
Ruim 60% van het huiselijk geweld betreft partner- of ex-partnergeweld. Geweld in relaties kent meestal een geleidelijke opbouw. Vrouwen (60%) worden daarvan vaker slachtoffer dan mannen (40%). Als rekening gehouden wordt met de ernst van het geweld en het structurele karakter van het geweld zijn vrouwen ook vaker slachtoffer van partnergeweld dan mannen. Mannen worden vaker slachtoffer van geweld dat gepleegd wordt door een broer of een andere persoon in de huiselijke kring.